Historia metra na Bielanach, czyli 15 lat wspólnych podróży

Za niecałe dwa miesiące minie 15 lat, od kiedy do użytku oddano pierwszą stację metra zlokalizowaną na Bielanach. Wydawać by się mogło, że to stosunkowo niedawno. Faktem jednak jest, iż przez ten czas struktura warszawskiej kolei podziemnej zmieniła się nie do poznania, a bielańskie przystanki metra są integralnym elementem najważniejszej sieci komunikacyjnej stolicy.

W tym artykule przeczytasz m.in.:

• kiedy bielański odcinek metra zaczął funkcjonować,
• jak wyglądała budowa stacji,
• jakie ciekawostki skrywają bielańskie przystanki metra.

Ciężko jest dziś wyobrazić sobie Bielany bez działającego systemu kolei podziemnej. Jego stacje stanowią kluczowe ośrodki komunikacyjne w funkcjonowaniu dzielnicy, zapewniając dojazd do centrum miasta w niecałe 20 minut. A jednak. Jeszcze na początku XXI w. nie było takiej możliwości. O metrze na Bielanach można mówić dopiero od 2008 roku. Ale zacznijmy od początku…

Rozrost I linii

Pierwsze plany wybudowania systemu transportu podziemnego w Warszawie datuje się na 1903 rok. Od tego czasu podejmowane liczne inicjatywy zrealizowania inwestycji. W 1950 roku rozpoczęto nawet takowe prace. Niestety, wszystko bezskutecznie. Sprawy nabrały tempa dopiero w 1982 roku, kiedy to Wojciech Jaruzelski zapowiedział w Sejmie powstanie warszawskiego systemu metra. Niecały rok później powołano Generalną Dyrekcję Budowy Metra. 

W dniu 15 kwietnia 1983 roku rozpoczęto budowę warszawskiego metra. Pierwsze prace odbywały się na Ursynowie. Planowo, odcinek Kabaty-Centrum miał być skończony do 1990 roku, a do Młocin – 1994 r. Niestety, problemy finansowe oraz przy drążeniu tuneli spowodowały przesunięcia o 2 lata. W 1986 roku zdecydowano zaś ograniczeniu prac jedynie do odcinka Kabaty – Politechnika. Po przemianach ustrojowych, na przełomie lat 80. i 90. pojawił się pomysł nie tylko skrócenia linii do Placu Wilsona, ale i całkowitej rezygnacji z budowy metra. Eksperci jednak zdecydowali, że przerwanie prac byłoby kosztowniejsze od ich dokończenia, wobec czego budowę postanowiono kontynuować.

Wraz z końcówką 1994 roku zakończono prace na odcinku Kabaty-Politechnika. Jego uroczyste otwarcie nastąpiło w dniu 7 kwietnia 1995 roku. Popularność metra spowodowała, że władze Warszawy zadecydowały o jego rozbudowie. W 1998 roku pociągi wjechały na stację Centrum, w 2001 roku na Świętokrzyską oraz Ratusz Arsenał, w 2003 r. na Dworzec Gdański, a w 2005 roku na Plac Wilsona. W 2005 roku miała rozpocząć się ponadto budowa stacji Marymont i Słodowiec, ale ze względu na protesty Hydrobudowy 6 przy przetargu na budowę tej drugiej, prace uległy opóźnieniu. Jednak już 29 grudnia 2006 roku stacja Marymont rozpoczęła funkcjonowanie. 

Metro na Bielanach

Ze względu na protesty, budowa stacji Słodowiec rozpoczęła się z dziesięciomiesięcznym opóźnieniem. W maju 2006 roku robotnicy weszli na plac budowy. Po dwóch latach prace dobiegły końca. W dniu 23 kwietnia 2008 roku na stację Słodowiec wjechał pierwszy pociąg z pasażerami. 

Równolegle, gdyż od 2006 roku trwały prace wzdłuż ulicy Kasprowicza. W związku z tym w momencie uruchomienia stacji Słodowiec, budowa pozostałych przystanków kolei podziemnej była w zaawansowanym stadium. Zakończono je we wrześniu 2008 roku. Niecały miesiąc potrwały odbiory techniczne. Oficjalne otwarcie nastąpiło w dniu 25 października 2008 roku. Tego też dnia stacje: Stare Bielany, Wawrzyszew i Młociny rozpoczęły swoje funkcjonowanie. Równoznaczne to było z zakończeniem po 25 lat budowy I linii. Jej koszt wyniósł 858 mln złotych. Budowę zwieńczyły właśnie cztery bielańskie przystanki. 

Wyjątkowe stacje

Bielańskie przystanki metra oprócz swojej wyjątkowości dla lokalnych mieszkańców są również unikatowe na tle pozostałej I linii metra. Stacja Słodowiec jest pierwszą, na którą wchodzi się poprzez murowany budynek z rozsuwanymi drzwiami, a nie przez zadaszoną wiatę bądź przejście podziemne. Taka sama technologia użyta została również na pozostałych bielańskich stacjach. Są to jedyne cztery stacje z 21 na całej linii z takową konstrukcją. 

Taka sama sytuacja dotyczy budowy podziemnej strefy pasażerskiej. Na bielańskich przystankach perony rozmieszczono po bokach stacji. Tory zaś przebiegają przez jej środek. Taki układ występuje jedynie na bielańskim odcinku metra oraz stacji Centrum. 

Stacja Stare Bielany znana jest ze swojego unikalnego wystroju. Wzdłuż peronów ulokowane zostały ogromne jasno drewniane elementy. Są to płaskorzeźby wykonane przez artystów z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Drewniane, pofałdowane bloki mają się kojarzyć z pobliskim Lasem Bielańskim. Materiał do ich wykonania sprowadzono z amazońskich lasów. 

Budynek stacji Wawrzyszew pokrywa kilka rodzajów bluszczu. Efekt dostrzegalny jest również z przeszklonych pawilonów przystanku

Wejście na stację Młociny zdobią gabiony. Zostały wówczas użyte po raz pierwszy w Warszawie. Równie efektowny jest sufit na poziomie peronów – wykonany w falowanym stylu, wykończony chropowatym barankiem.